ประเทศอินเดียเป็นประเทศที่เรียกได้ว่ามีพื้นที่ติดทะเลมากมายมหาศาล มีชายฝั่งรอบประเทศความยาวทั้งสิ้นประมาณ 5 พันกิโลเมตร ยังไม่นับรวมเกาะเล็กเกาะน้อยที่เป็นดินแดนของอินเดียในมหาสมุทร ในจำนวนนี้ รัฐของอินเดียที่ถือว่าโชคดี มี
ชายฝั่งทะเลยาวที่สุดในอินเดียก็คงไม่พ้นรัฐคุชราต ที่มีชายฝั่งติดทะเลความยาวทั้งสิ้น 1,600 กิโลเมตร
อย่างไรก็ดี เมื่อเรากล่าวถึงศูนย์กลางการขนส่งทางทะเล พ่อค้าวาณิชย์ทั้งหลายที่คุ้นเคยกับการทำการค้าในอินเดีย คงจะนึกถึงท่าเรือมุมไบ กัลกัตตา หรือไม่ก็เจนไน แต่กลับยังไม่มีท่าเรือในรัฐคุชราตอยู่ในรายนามท่าเรือที่ขึ้นชื่อของอินเดียเลยแม้แต่น้อย
ที่น่าแปลกใจที่สุดก็คือ รัฐคุชราตมีการขนส่งสินค้าเข้าออกทางเรือคิดเป็น 31% ของคาร์โกที่เข้าไปในอินเดียทั้งหมด ซึ่งถือว่าเป็นสัดส่วนที่มากโข ด้วยเหตุนี้เอง รัฐคุชราต นำโดยนายนเรนทรา โมดี มุขมนตรี ที่ช่วงนี้กำลังโด่งดัง เพราะเป็นตัวเก็งนายกฯ อินเดียคนต่อไป จึงต้องใส่เกียร์เหยีบคันเร่งกันเต็มที่ เพื่อทำให้คุชราตมีชื่อด้านท่าเรือ สมกับที่มีชายฝั่งยาวที่สุดในประเทศ
ยุทธศาสตร์ของรัฐคุชราตในการนำพารัฐไปสู่ความเป็นหนึ่งและศูนย์กลางของการขนส่งทางทะเลนั้น คือการส่งเสริมการสร้างกลุ่มธุรกิจแบบครบวงจร (cluster) โดยเชื่อมโยงกับการมีท่าเรือที่มีคุณภาพ และการร่วมมือ PPP บวกกับการเปิดเสรีการอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับท่าเรือ
แนวทางนี้ไม่ใช่เรื่องใหม่เท่าไรนัก ทั้งอังกฤษ สิงคโปร์ สหรัฐฯ และออสเตรเลีย ต่างก็ได้นำไปใช้กันจนประสบความสำเร็จมาแล้ว โดยหลักการง่ายๆ ก็คือ การนำธุรกิจที่เชื่อมโยงกับการขนส่งทางเรือทั้งแต่ต้นน้ำไปยังปลายน้ำมารวมตัวกันในที่เดียว เพื่อสร้างปรากฏการณ์ trickle-down effect คลื่นน้ำกระเพื่อมไปถ้วนหน้า
ในสายธุรกิจที่เกี่ยวข้อง ก็เริ่มตั้งแต่ธุรกิจการขนส่งทางเรือ เช่น บริษัทคาร์โก ผู้ให้เช่าเรือ ผู้ผลิตเครื่องจักร ไปจนถึงบริษัทประกัน ธนาคารสินเชื่อ บริษัทบัญชี ที่ปรึกษากฎหมาย หน่วยงานควบคุมด้านกฎระเบียบ ธุรกิจบริการที่เกี่ยวข้อง เช่น สื่อมวลชน บริษัทไอที มหาวิทยาลัยและวิทยาลัย องค์กรด้านอุตสาหกรรมและการค้าต่างๆ
งานนี้ รัฐคุชราตหวังให้เกิดการสร้างงานอย่างมหาศาลไปในทุกๆ สาขาที่เกี่ยวข้องทั้งหมดในกลุ่ม cluster เพื่อให้เกิดผลกระตุ้นเศรษฐกิจอย่างทวีคุณ
ปัจจุบัน คุชราตมีท่าเรือกระจายอยู่ทั่วรัฐ 41 ท่าเรือ แต่เป็นท่าเรือขนาดกลางถึงเล็ก คณะกรรมการกิจการทางทะเลแห่งรัฐคุชราต (Gujarat Maritime Board) มีแผนที่จะสร้างท่าเรือใหม่อีก 10 แห่ง โดยน่าจะใช้แนวทางการสร้าง cluster เป็นหลัก
รัฐบาลอินเดียก็ส่งเสริมการลงทุนด้านนี้ โดยการอนุญาตการลงทุนจากต่างชาติ 100% พร้อมยกเว้นภาษี 10 ปี สำหรับเอกชนที่สนใจลงทุนในธุรกิจที่เกี่ยวกับการสร้างท่าเรือ เอกชนไทยที่อยู่ในอินเดียและทำธุรกิจสร้างท่าเรือเท่าที่ทราบก็มี อิตาเลียนไทย ดีเวล้อปเมนท์ หรือ ITD ในนาม ITD Cementation
หากเอกชนไทยรายอื่นใด กำลังสนใจมาลงทุนในอินเดีย ทีม thaiindia.net ขอแนะนำเลยว่า รัฐคุชราตเป็นรัฐที่เหมาะสมที่สุด เพราะมีโครงสร้างพื้นฐาน น้ำ ไฟ บุคลากร พร้อม และรัฐบาลรัฐนี้มีหัวธุรกิจที่สุดแล้วล่ะครับ สามารถหาดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ www.gmbports.org
ประพันธ์ สามพายวรกิจ
รายงานจากกรุงนิวเดลี
23 มกราคม 2557