ไม่น่าเชื่อว่ามีศูนย์ฝึกมวยไทย 20 แห่งในเมืองนิวเดลี และศูนย์รวมใหญ่ที่สุดอยู่ที่เมืองบังคาลอร์และเมืองไฮเดอราบัด
ความนิยมในกีฬามวยไทยของชาวอินเดียเป็นคลื่นที่ก่อตัวขึ้นเรื่อยๆ แม้กระทั่งผู้หญิงชาวอินเดียก็สนใจเข้าฝึกซ้อม จนนำไปสู่การจัดแข่งขันกีฬามวยไทยสมัครเล่นชิงแชมป์กันภายในประเทศอินเดีย นอกเหนือไปจากทัวร์นาเมนท์ที่จัดขึ้นภายในกันเองปีละ 3-4 ครั้ง อย่างไรก็ตามมวยไทยในอินเดียยังเป็นระดับสมัครเล่นเท่านั้น มีท่าไหว้ครูผสมผสานไปกับวัฒนธรรมแบบอินเดียเชื่อมโยงถึงหนุมาน ซึ่งเป็นเทพเจ้าสำหรับชาวอินเดีย ยังมีเทคนิคมวยไทยอีกหลายอย่างที่เจ้าของต้นตำรับอย่างไทยเราสามารถนำมาพัฒนาเป็นคอร์สได้ นอกจากนี้สินค้าที่เกี่ยวข้องกับมวยไทย ไม่ว่าจะเป็นกางเกงมวย นวม อุปกรณ์ฝึกซ้อม ยังสามารถเป็นสินค้าส่งออกมาอินเดียได้ และให้ก้าวไกลไปกว่านั้นอีกคือ การพัฒนาของชำร่วยให้เกี่ยวข้องกับมวยไทยและเทพเจ้าหนุมาน เช่นเสื้อยืด ตุ๊กตา และของที่ระลึกอื่นๆ ล้วนแต่เป็นโอกาสเติบโตที่มีต้นฉบับอย่างไทยเราเท่านั้นที่ทำได้
ตึกที่ตั้งยิม
นายนาเรนเดอร์ คุมาร์ เจ้าของเดลี มวยไทย ยิม เล่าให้ thaiindia.net ฟังว่า สำหรับยิมของเขาจัดการฝึกฝนโดยแบ่งลำดับเป็น 10 สาย เริ่มจากขาวไปจนถึงแดง โดยมีเขาเป็นเทรนเนอร์ ปัจจุบันยิมของเขามีผู้สนใจเข้าฝึกฝนมวยไทยราว 25-30 คน คิดค่าฝึกสอนเดือนละ 1,500 รูปี สำหรับการฝึก 4 ครั้งต่อสัปดาห์ เป็นการฝึกครั้งละ 2 ชั่วโมง
นายนาเรนเดอร์ เล่าว่าเขามีครูมวยไทยเป็นชาวไทย และเคยเชิญผู้ฝึกสอนมวยไทยมาจากเมืองไทยมาร่วมฝึกสอนเป็นครั้งคราว นอกจากนี้ยังเคยร่วมลงแข่ง หรือมีลูกศิษย์ในยิมร่วมลงแข่งกีฬาศิลปะป้องกันตัวชิงแชมป์เอเชียในประเทศไทยมาแล้ว
นอกจากโอกาสสำหรับสินค้าไทยในตลาดอินเดียแล้ว ภาคบริการของไทย ทั้งโรงแรม อาหาร สปา ก็ล้วนเป็นคุณสมบัติที่ไม่มีชาติใดลอกเลียนแบบได้ เห็นอย่างนี้แล้ว น่าภูมิใจที่ศิลปะแม่ไม้มวยไทย ข้ามน้ำข้ามทะเลมาถูกใจชาวอินเดีย แต่คงจะดีกว่านี้ถ้าผู้มีส่วนเกี่ยวข้องเข้ามามีส่วนร่วมในการพัฒนาและเผยแพร่ให้ของไทยแท้ได้กระจายไปทั่วโลกมากขึ้น
คณิน บุญญะโสภัต
พิชญะ สนใจ