อินเดียบี้หนัก วางโร้ดแม็ปเป็นเจ้าตลาดยาสามัญ

คาดกันว่าอุตสาหกรรมยาของอินเดียจะมีมูลค่าราว 5.5 หมื่นล้านเหรียญ หรืออาจจะถีบตัวได้สูงถึง 7 หมื่นล้านเหรียญภายในปี 2563 จากปัจจุบันที่มีมูลค่าราว 2.6 หมื่นล้านเหรียญ ผลักดันด้วยประเด็นสำคัญคือ สิทธิบัตรยาหลายตัวเริ่มทยอยหมดอายุลง สภาพเศรษฐกิจชะลอตัวของประเทศยักษ์ใหญ่ และความต้องการควบคุมค่าใช้จ่ายในด้านการรักษาสุขภาพ ทำให้ยาของอินเดียขยับขึ้นมาเป็นทางเลือกหนึ่งของการรักษา

ด้วยความพยายามจะตีตลาดโลก ในเวทีเจรจาการค้า อินเดียจึงมีประเด็นเรื่องนี้เป็นเงื่อนไข ทำให้การเจรจากรอบการค้าเสรีไทย-อินเดีย อาเซียน-อินเดีย และยุโรป-อินเดีย ยังไม่มีทีท่าจะได้ผลสรุปในเร็ววันนี้ แม้จะมีการเจรจาแล้วหลายรอบก็ตาม

คู่แข่งสำคัญคือ จีน เป็นความท้าทายที่ทำให้ยาอินเดียต้องมีประสิทธิภาพ แข่งขันได้ โดยปัจจุบันอุตสาหกรรมยาของจีนมีขนาดใหญ่กว่าอินเดียหลายเท่าตัว ดังนั้นประโยชน์สูงสุดจึงน่าจะตกแก่ผู้บริโภค ที่จะมีทางเลือกในการใช้ยาที่มีคุณภาพ ราคาซื้อหาได้ เมื่อเวทีการค้าเรื่องยาเปิดกว้างขึ้นทุกขณะ

ด้วยภาระด้านการดูแลสุขภาพที่เพิ่มสูงขึ้น จึงเป็นการยากสำหรับประเทศเศรษฐกิจใหญ่อย่างสหรัฐฯ ยุโรป และญี่ปุ่นที่จะคงค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพให้ได้ในระดับปัจจุบัน นั่นหมายความว่ายาสามัญจะได้รับการส่งเสริมมากขึ้นในกลุ่มประเทศเหล่านี้เพื่อเป็นการควบคุมค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพ

โอกาสเติบโตอย่างแข็งแกร่งของผู้ผลิตยารายอื่นที่ไม่ใช่แบรนด์ระดับโลกค่อยๆ เปิดกว้างขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่สิทธิบัตรของยาแบรนด์ดังๆ หลายตัวที่มียอดขายรวมกันในปัจจุบันมากกว่า 1 แสนล้านเหรียญทยอยหมดอายุลง ในระหว่างปี 2554-2557

บริษัทผลิตยาสามัญรายใหญ่ของโลก 3 อันดับแรก (โดยยอดขาย) คือ Teva, Novartis (Sandoz) และ Mylan

ตลาดสำคัญ 8 แห่งที่เป็นโอกาสสำหรับยาสามัญซึ่งไม่ใช่แบรนด์ระดับโลกคือ สหรัฐฯ เยอรมัน ฝรั่งเศส สหราชอาณาจักร แคนาดา อิตาลี สเปน และญี่ปุ่น โดยประเทศเหล่านี้มียอดขายยาสามัญ 84% ของยอดขายรวมทั้งโลก

ตลาดยาสามัญใหญ่ 3 อันดับแรก

บริษัทยาระดับโลกต่างเตรียมปรับกลยุทธ์ ไม่เพียงเพื่อรับมือการเจาะตลาดของอินเดีย แต่ยังรวมถึงมหาอำนาจอย่างจีน ซึ่งปัจจุบันมีบริษัทยาข้ามชาติเข้ามาร่วมลงทุนแล้วกว่า 300 ราย ไม่นับรวมบริษัทยาภายในประเทศที่เติบโตเป็นสองเท่าตัวมาอยู่ที่ 2,424 รายในปี 2551

ภาคอุตสาหกรรมยาของอินเดียมีผู้ผลิตมากกว่า 2 หมื่นราย ราว 250 แห่ง เป็นบริษัทขนาดใหญ่ และราว 8,000 แห่งเป็นบริษัทขนาดเล็กลงมา ซึ่งเป็นกลุ่มหลักในอุตสาหกรรมยาในอินเดีย อุตสาหกรรมยาของอินเดียสามารถตอบสนองความต้องการยาภายในประเทศได้ราว 70%

ปัจจุบันอุตสาหกรรมยาอินเดียมีขนาดใหญ่เป็นอันดับ 3 ของโลกในแง่ของปริมาณ และมีสัดส่วน 10% ของการผลิตทั่วโลก ในขณะที่ในเชิงของมูลค่า อินเดียอยู่ที่อันดับ 14 ของโลกโดยมีสัดส่วน 1.5% ของมูลค่าทั้งอุตสาหกรรมทั่วโลก จากข้อมูลของกรมเภสัชกรรม กระทรวงเคมีและอินทรีย์ชีวภาพ รายได้ของอุตสาหกรรมยาในอินเดียมีมูลค่า 2.6 หมื่นล้านเหรียญ ในปี 2553 เป็นการส่งออก 1.39 หมื่นล้านเหรียญ

ตลาดยาสามัญทั้งโลกมีมูลค่า 1.10 แสนล้านเหรียญในปี 2553 ในขณะที่ตลาดเภสัชกรรมทั้งหมดมีมูลค่า 8.20 แสนล้านเหรียญ คาดว่าตลาดยาสามัญจะมีมูลค่าเติบโตอยู่ที่ 1.29 แสนล้านเหรียญภายในปี 2557

ผู้ผลิตยารายใหญ่ของอินเดีย

อย่างไรก็ตาม อินเดียยังมีความท้าทายสำคัญทั้งในเชิงนโยบาย และการทำการตลาด ที่ต้องทำการบ้าน เพื่อให้สามารถก้าวขึ้นมาเป็นผู้นำได้ นั่นคือ

1. ประเด็นการจ่ายยาสามัญของแพทย์
2. อุปสรรคเรื่องกฎระเบียบ
3. กฎหมายเรื่องการกำหนดราคาของประเทศต่างๆ
4. การต่ออายุสิทธิบัตร
5. ความไม่ไว้วางใจในยาสามัญ และความนิยมในยามียี่ห้อ แม้ว่าอายุสิทธิบัตรจะสิ้นสุดลงแล้ว

ปิยรัตน์ เศรษฐศิริไพบูลย์