ฐานเศรษฐกิจ: มองอินเดียใหม่ (ตอนที่ 141 - โรตี ส่าหรี บอลลีวูดหลบไป IT India มาแล้วจ้า)
เมื่อพูดถึงประเทศอินเดีย บางท่านอาจนึกภาพโรตีร้อน ๆ มาคู่กับแกงเครื่องเทศ บ้างนึกถึงคู่พระนางเต้นระบำส่ายสะโพกวิ่งไล่กันหลบหลังต้นไม้ อาจมีน้อยคนที่นึกถึงอินเดียในฐานะเป็นแหล่งผลิตบุคลากรด้าน IT ชั้นนำของโลก จะเกิดอะไรขึ้นเมื่อรัฐบาลอินเดียใส่เกียร์เดินหน้าผลักดันการพัฒนาเทคโนโลยีแบบเต็มรูปแบบ ชนิดที่ว่าแทรกซึมทุกหย่อมหญ้า เข้าถึงประชากรจำนวนกว่าพันล้านคน...
ผู้นำของอินเดียตระหนักถึงความสำคัญของการพัฒนาเทคโนโลยีสารสนเทศซึ่งจะเป็นเครื่องมือสำคัญในการยกระดับการศึกษาและเพิ่มโอกาสในการยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชน จึงได้ริเริ่มโครงการ Digital India ขึ้น โครงการที่ว่านี้เป็นหนึ่งในนโยบายสำคัญของรัฐบาลใต้การนำของนายกรัฐมนตรีไฟแรง นายนเรนทร โมดี และได้ผ่านการเห็นชอบจากสภาเมื่อวันที่ 21 สิงหาคมที่ผ่านมา
Digital India เกิดจากแนวคิดว่าภาครัฐไม่สามารถผลิตบุคลากรการแพทย์หรือครูเป็นจำนวนมากและส่งไปยังพื้นที่ห่างไกลที่สุดทุกจุดของประเทศได้ แต่สามารถจัดสรรการบริการให้ข้อมูลและคำปรึกษาผ่านอินเตอร์เน็ตบรอดแบนด์ที่ศูนย์บริการทั่วไปประจำท้องถิ่นซึ่งรัฐบาลจะสร้างในหมู่บ้านต่าง ๆ กระจายไปในทุกภูมิภาคได้ กอปรกับ แนวคิด IT (Indian talent) + IT (information technology) = IT (India tomorrow) เนื่องจากการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารซึ่งจะเป็นเครื่องมือในการกระจายรายได้และพัฒนาคุณภาพชีวิตของชาวอินเดียโดยเฉพาะในพื้นที่ห่างไกล
รัฐบาลชุดปัจจุบันจึงหยิบเอาแผน National e-Governance Plan ของรัฐบาลชุดก่อนหน้าซึ่งอยู่ในระหว่างดำเนินการมาปัดฝุ่นแล้วปรับให้ครอบคลุมโครงการย่อยต่าง ๆ อาทิ e-biz (การส่งเสริมการค้าออนไลน์) e-Kranti (การปฏิวัติการให้บริการผ่านอินเตอร์เน็ต) Virtual Classroom (ห้องเรียนออนไลน์เสมือนจริง) e-Visas และโครงการ National Optical Fibre Network (เครือข่ายเส้นใยนำแสง) เข้าด้วยกัน และเพิ่มโครงการใหม่เข้ามา อาทิ e-Office (ลดการใช้กระดาษในหน่วยงานรัฐ) การสนับสนุนอุตสาหกรรมสินค้าอิเล็กทรอนิกส์ การให้ทุนสนับสนุนการวิจัยพัฒนา IT เป็นต้น โดยโครงการนี้มีเป้าหมายหลัก 3 ประการคือ
1) ใช้อินเตอร์เน็ตความเร็วสูงในการเชื่อม Gram Panchayats (องค์กรบริหารปกครองท้องถิ่นระดับหมู่บ้าน เป็นระบบการปกครองตนเองที่สืบทอดมาจากสมัยอาณานิคม ปัจจุบันมีจำนวนกว่า 250,000 แห่ง) เข้าด้วยกัน
2) ส่งเสริม e- governance และการบริการออนไลน์ของภาครัฐผ่านโทรศัพท์มือถือ และ
3) ขับเคลื่อนอินเดียด้วยเศรษฐกิจฐานความรู้
แก่นของโครงการ Digital India เป็นการพัฒนาเทคโนโลยีการสื่อสารผ่านอินเตอร์เน็ตโดยแบ่งเป็นด้านต่าง ๆ ทั้งโครงสร้างพื้นฐาน หน่วยงานราชการ การเตรียมความพร้อมให้แก่ประชาชนเพื่อไปสู่สังคมแห่งข้อมูลข่าวสาร อาทิ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและขยายการเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตผ่านโมเด็มและสายเคเบิล การจัดตั้งศูนย์บริการทั่วไปประจำท้องถิ่นในหมู่บ้านจำนวน 2.5 แสนแห่ง การพัฒนาการให้บริการออนไลน์และโทรศัพท์มือถือของภาครัฐ การส่งเสริมการศึกษาผ่านอินเตอร์เน็ตบรอดแบนด์ การจัดฝึกอบรมเรื่องการใช้เทคโนโลยีและการทำธุรกิจ IT ให้แก่ประชาชน ผู้ประกอบการ และแรงงานในหมู่บ้านต่าง ๆ
รัฐบาลอินเดียวางแผนจะใช้งบประมาณถึง 36,450 ล้านดอลลาร์สหรัฐ โดยนายกรัฐมนตรีโมดีตั้งเป้าไว้ว่าจะดำเนินการแล้วเสร็จในปี 2019 และประชาชนอินเดียทุกคนจะต้องมีโทรศัพท์มือถือ (ปัจจุบัน ชาวอินเดียที่มีโทรศัพท์มือถือมีจำนวน 74%) เพื่อส่งเสริมการใช้อินเตอร์เน็ตและรับบริการต่าง ๆ ของภาคผ่านโทรศัพท์มือถือ ซึ่งจะเป็นเครื่องมือเสริมการดำเนินนโยบายอื่น ๆ ของ รัฐบาล เช่น โครงการ Pradhan Mantri Jan Dhan Yojana หรือนโยบายสร้างความมั่งคั่ง ซึ่งมีเป้าหมายยกระดับฐานะชาวอินเดียที่ยากจนทั้งในเมืองและชนบทให้มีบัญชีธนาคารและบัตรเดบิต RuPay (บัตรชำระค่าสินค้าและบริการของอินเดีย สามารถใช้แทนบัตร Visa และMastercard อยู่ภายใต้การกำกับดูแลของ National Payments Corporation of India) และโครงการ e-Pramaan (ระบบ singled-window เพื่อยืนยันตัวตนใช้ในการเข้ารับบริการต่าง ๆ ของภาครัฐ)
หากท่านอ่านมาจนถึงบรรทัดนี้ คงต้องยอมรับว่าผู้นำอินเดียมีวิสัยทัศน์ มองการณ์ไกล ให้ความสำคัญกับการให้ความรู้และโอกาสแก่ชาวอินเดียในการพัฒนาตนเอง ซึ่งจะเป็นฐานสำคัญของการผลักดันประเทศให้มีศักยภาพในการแข่งขันกับประเทศอื่น ๆ ในโลกอนาคต นอกจากนี้ ยังมองภาพรวมการพัฒนาและบริหารประเทศโดยออกนโยบายด้านต่าง ๆ ให้เกื้อหนุนกัน อย่างไรก็ดี การก้าวไปสู่สังคมแห่งความรู้และเทคโนโลยีเป็นเรื่องท้าทาย โดยเฉพาะในประเทศที่มีขนาดใหญ่และมีช่องว่างระหว่างรายได้ประชากรสูง หากรัฐบาลอินเดียสามารถดำเนินโครงการดังกล่าวเป็นผลสำเร็จ จะสามารถล้างภาพอินเดียแบบเดิมและช่วยตอกย้ำภาพสังคมไฮเทคทันสมัยให้เด่นชัดขึ้น และยังช่วยการันตีคุณภาพทรัพยากรบุคคลด้าน IT ของอินเดียอีกด้วย ในอนาคตหากพูดถึงอินเดีย คงมิใช่แค่โรตี ส่าหรี บอลลีวูด แต่เป็นประเทศชั้นนำด้าน IT ก็เป็นได้
โดย ภัทธิรา เจียมปรีชา
สถานกงสุลใหญ่ ณ เมืองกัลกัตตา
จากหนังสือพิมพ์ฐานเศรษฐกิจ ปีที่ 34 ฉบับที่ 2,983 วันที่ 14 - 17 กันยายน พ.ศ. 2557